1)0850 ile başlayan telefon numaralar, VOIP (Voice Over Internet Protocol) teknolojisini mi kullanmaktadır?
0850 İLE BAŞLAYAN NUMARALAR VOIP TEKNOLOJİSİNİ KULLANIRLAR.( http://www.voip.com.tr/blog/0850li-numaralarin-avantajlari-nelerdir/)
2) VOIP telefonları ve VOIP hatları hangi maksatla tercih edilir ve analog tabanlı sabit hatlara göre avantajları nelerdir?
0’li numaralar sadece Türkiye’ye özgüdür. Coğrafi bir sınırlama olmadan Türkiye’nin her yerinde rahatlıkla kullanılabilir. Birçok işletme 444’lü numaralar yerine 0850’li numaraları kullanmaya başlamıştır.
0850’li numara kullanarak birçok avantaja sahip olursunuz:
0850’li bir numara kullandığınızda herhangi bir kurulum, tahsis veya aylık sabit ücret ödemek zorunda kalmazsınız. 444’lü numaralarda bu tip maliyetleri göze almanız gerekecektir.
Gelen aramalarda işletmenize hiçbir maliyet yansıtılmaz. Ödemeyi sadece arayan kişi yapar. 444’lü numaralarda ise bulunduğunuz il dışından sizi aradıklarında dakikası 1,59 Kuruş olacak şekilde yönlendirme ücreti ödersiniz.
0850’li numarayı arayan kişi, sahip olduğu sabit ve gsm paket dakikalarını kullanabilir. İlave bir maliyet ile karşılaşmaz.
Tek bir numara üzerinden eş zamanlı olarak çok sayıda çağrıya cevap verebilirsiniz. 444’lü numaralarda ise bir numaranın altına en az 5 adet sabit numara tanımlaması yapmanız gerekir. Cevap verebileceğiniz eş zamanlı çağrı sayısı, tanımlanmış sabit numara sayısı ile sınırlıdır. (Örneğin 5 sabit numara tanımlanmış ise sizi aynı anda arayan 6. kişi meşgul tonu ile karşılaşacaktır.)
0850’li numaraların bu denli avantajlı olmasının sebebi voip teknolojisini kullanmasıdır. Voip, geleneksel analog servis sağlayıcılara göre çok daha ucuza konuşmanızı sağlayacak yeteneklere sahiptir. ( http://www.voip.com.tr/blog/0850li-numaralarin-avantajlari-nelerdir/)
3) Bir hedef IP adresine kendisini başka bir IP adresindenmiş gibi gösterip bağlanma yöntemi olarak tanımlanan ve internet dünyasında engellenen sitelere giriş yapmanın yöntemlerinden birisi olarak da bilinen IP Spoofıng (IP Sahtekarlığı) yöntemi VOIP iletişim için de kullanılabilir mi? Bu yöntem kullanılarak arayan VOIP telefon numarasının kaynağı, farklı bir şehir veya farklı bir ülke olarak gösterilebilir mi?
VOIP altyapı sisteminde bir numaranın konumu herhagi bir yer olarak ayarlamak mümkündür.
4) HTS kaydı ne demektir?
HTS kayıtları (Historical Traffic Search) kişilerin sahip oldukları telefonlarıyla gerçekleştirdikleri görüşmelerin arayan, aranan; arama zamanı, arama süresi, arama yeri ve sinyal alınan baz istasyonları gibi bilgilerini kapsayan kayıtlardır.
5) Her abonenin HTS kaydı tutulmakta mıdır?
Her abonenin iletişim kayıtları operatörlerde yasal olarak belli bir süre tutulup ihtiyaç olduğunda BTK vasıtasıyla ilgili birimlere bildirimi yapılır.
6) HTS verisi noktasal konum verisi içerir mi? İçeriyorsa bu noktasal konum verisi ne kadar zaman aralığı ile tutulmaktadır?
HTS verileri noktasal konum verisi içermez. HTS kayıtları içerisinde belirtilen “BAZ(NUMARA)” şeklindeki kayıtlar operatörlere ait bazların bulunduğu adresleri belirtir. Kişinin iletişim anındaki noktasal konumunu değil.
7) CMK Md. 135/5'te "Şüpheli veya sanığın yakalanabilmesi için, (...)"' mobil telefonun yeri hâkim veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısının kararına istinaden tespit edilebilir. Bu hususa ilişkin olarak verilen kararda, (...)"> mobil telefon numarası ve tespit işleminin süresi belirtilir. Tespit işlemi en çok iki ay için yapılabilir; bu süre bir ay daha uzatılabilir" ibaresi bulunmaktadır. Söz konusu kanun maddesi de göstermektedir ki geçmişe dönük noktasal konum verisi tutulmamaktadır. Bu kapsamda bahse konu konum verilerinin tamamı baz istasyonlarına ait sinyal verileridir. Baz istasyonlarının kapsama alanı ne kadardır?
Kapsama alanı operatörü ilgilendiren bir durumdur. Kimi zaman operatörler görüşme kalitesinin düşmemesi için bazlardaki görüşme sayısını kısıtlarlar. Bu da kişinin her zaman kendine en yakın baz dan görüşme yapmayacağı sonucunu doğurur. Yani operatörlerin sistemsel işleyişi ile ilgili bir soru. Cevabı da operatör mimarisini hazırlayan tarafından verilebilir.
8) Baz istasyonlarının aynı anda hizmet verebileceği bir kullanıcı kapasitesi mevcut mudur?
Evet mevcut bu bilgi operatör mimarisini bilenler tarafından cevaplandırılabilir.
9) Baz istasyonlarının anlık kullanıcı sayılarını gösteren verilere ulaşılabilir mi?
Baz istasyonlarının anlık kullanıcı bilgileri operatörler tarafından değişik amaçlarla tutulmaktadır.(ticari firmalara konum hakkında danışmanlık hizmetleri, otobüs seferleri ayarlanması, uçak seferleri ayarlanması gibi). Bu bilgi operatöre ait bir veri olduğundan kısmi olarak verilere ulaşım mümkündür.
10) Bir baz istasyonunun kullanıcı kapasitesini aşması durumunda kendisinden hizmet almaya çalışan bir kullanıcıyı başka bir baz istasyonuna yönlendirebilir mi?
Evet. Bu işlemi konuşma kalitesinden ödün vermemek için her operatör yapmaktadır. Tabi bu kullanıcı sınırlaması operatörlerin kullandığı teknoloji ile de doğru orantılı olarak artıp azalabilir.
11) Handoff teknolojisi dikkate alındığında bir cep telefonunun daha düşük sinyal aldığı bir baz istasyonundan hizmet alması mümkün müdür?
Handoff(Handover) teknolojisi bir mobil cihazın, hareket halindeyken, bir baz istasyonun kapsamından çıkıp, başka bir baz istasyonu ile herhangi bir kesinti yaşamadan haberleşmesidir. Telefonunuz sürekli çevresinde bulunan istasyonlarla bağlantılıdır. En verimli iletişim için telefon çevresinde bulunan istasyonları en güçlüden en zayıfa doğru sıralar.
2.istasyonun gücü 1.ninkinden fazla ise (aynı bölge içinde 3 dBm farklı bölgeler arası 6 ±1 dBm)2.istasyon 1.nin yerini alır. Bu Handover işlemidir. 2 türlüdür.
1- Aynı bölge içinde Handover
2- Farklı bölgelere geçiş arası Handover
Bundan dolayıdır ki Telekominikasyonda kullanıcının bağlantı trafiğinin sürdürülebilmesi ve handover prosedürünün gerçekleşmesine neden olan farklı gerekçeler şunlardır.
Radyo sinyallerinin kalitesini gösteren sinyal gücü belli parametrelerin altına düştüğünde,
Yürürlükte olan hücrede(bazda) tarfik kapasitesi maksimum olduğunda ya da maksimuma ulaştığında.
Kullanıcı yürürlükte olan hücrenin(baz) yayın alanından uzaklaşıp diğer bir hücrenin(baz) yayın alanına girdiğinde görüşmenin sona erdirilmesini engellemek için,
Bir hücrenin(baz) iletişimin sağladığı bir kanal ile başka bir hücrenin iletişim sağladığı benzer kanal arasında oluşacak karışmaları engellemek amacıyla iletişimin aynı hücreye sahip başka bir kanala yada farklı hücrelerin farklı bir kanalına aktarılmasını sağlamak amacıyla meydana gelir
Yukarıda belirtilen operatörün handover çalışma sistemi ve prosedüründen kaynaklanan durumlardan ötürü kullanıcıya ait GSM numarası görüşme anında farklı baz istasyonlarına bağlanabilir. Bu durum kimi zaman yakın baz istasyonu olduğu gibi daha düşük sinyal aldığı uzak bir baz istasyonu da olabilir.( http://www.turkishreviews.com/2016/07/11/hucresel-aglarda-handoverhandoff-management/ )
12) Bir yazılım aracılığı ile gerçekle arama yapılmadığı halde gerek VolP hatlarda gerekse analog hatlarda arama yapılmış gibi kayıt oluşturmak mümkün müdür?
www.lowratevoip.com adlı internet sitesinden bir program indirilerek iki cep telefonu ve bir sabit telefon arasında iletişim mümkündür. Telefon konuşmalarında 'alt operatör' olarak görev yapan bu sitelerden kontör satın alınarak üye olunmasının ardından arayan numara ve aranacak numara sayfaya yazılıyor. 'Ara' komutu verildiğinde önce arayanın ardından da aranan numaranın telefonu çalıyor ve görüşme gerçekleşiyor. Her iki taraf da birbirlerini tanımadığından karşılıklı olarak kim olduklarını veya nereyi aradıklarını sormaları da 10-20 saniye arasında bir zaman alıyor. Aslında birbirlerini tanımayan iki kişi ise sanki görüşme yapmış gibi kayıtlarda yer alabiliyor.? Telefon kayıtlarında arama görünüyor, ancak faturalarda ücreti yer almıyor.
Dünyada milyonlarca insan tarafından kullanılan IP Phone (Internet Phone) sistemi, internet üzerinden telefon ile görüşme anlamına geliyor. Kullanıcılar, belli bir ücret vererek, IP Phone hizmeti veren internet sitelerine üye oluyor. Bu sistem için evlerde veya iş yerlerindeki telefon makinelerinin değişmesine gerek olmuyor. Bu makineler, küçük bir adaptör yardımı ile IP Phone'a dönüştürülebiliyor. Bir kişi diğerini aramak istediğinde, sitedeki forma, kendi numarasını ve aranacak telefonun numarasını yazıyor. Site deki ara operatör? işlemi görerek, bu iki kişiyi birbirine bağlıyor.
( https://www.memurlar.net/haber/134373/sizin-telefonunuzdan-haberiniz-olmadan-baska-bir-numara-aranabilir-mi.html )
Bu yanlışlık analog hatlarda ancak çok düşük olan veri kayıplarından ötürü gerçekleşen görüşmenin yok olması veya kayıtlarda gözükmemesi şeklinde olabilir. Onun dışında olamayan bir görüşmenin varmış gibi kayıtlara girmesi ancak dış müdahale ile mümkün olabilir.
13) Gerek VOIP hatlarda gerekse analog hatlarda yapılan aramalarda konuşma içeriği ve arayan şahsın kimliği tespit edilebilir mi? (Kamera kaydı, sesten kişi tanıma vb.)
Internet Telephony veya IP-Telephony olarak da bilinen üst kavramların altında yer alan VoIP (Voice over Internet Protocol), Internet Protokolü (IP) üzerinden ses iletimini tanımlayan bir kavramdır. Normal sabit telefonlarda yalnızca bir görüşmenin yapılabildiği hatlar üzerinden ses dataları daimi data akışı şeklinde ve önemsenmeyecek çaptaki bir gecikme ile gerçekleşmektedir. Buna karşın VoIP tekniğinde data ağlarında ilk önce ses sinyalleri büyük data paketleri halinde komprime(sıkıştırılıp) edilip kodlanmakta, ardından küçük data paketlerine parçalanmakta ve bunlar alıcı tarafında tekrar bir araya getirilmekte ve kodları çözülmektedir. VoIP’in dezavantajlarından birisi de şu andaki teknolojide acil aramalarda kişinin nerede bulunduğunun tespit edilme zorluğudur. Bu nedenle regülasyon kuruluşları, VoIP hizmeti veren işletmecilerin kullanıcılarına acil arama imkanı verilmesini talep etmektedirler. Çünkü VoIP hizmetinin yapısı gereği, ABD’deki bir VoIP işletmecisinden alınan sabit hat numarasının dünyanın değişik yerlerinden kullanılması durumunda, kullanıcının bulunduğu yerin tespit edilmesi çok zordur. Ancak kullanıcıların kendilerini VoIP hizmeti veren şirkete kaydettirmelerinden, kullanıcıların adres ve kimlik bilgilerinin VoIP Routerları üzerinden tespit edilmesi mümkün olabilmektedir. Konuşma içerikleri yani ses data paketleri VoIP hizmeti veren şirketlere ait serverlarda güvenlik dolayısıyla şifreli bir şekilde saklanmaktadır. Bahse konu konuşma içeriği yada ses datası VoIP sisteminin dışardan gelecek saldırılara ve istek dışı haberleşmeye en az e-mailler kadar açık olmasından dolayı hacklenmediği sürece elde edilemez.
Analog hatlarda numara mahkeme tarafından dinleme kapsamına alındıysa kişinin kimliği emniyet ve jandarma birimlerinde bulunan dinleme yapan personel tarafından konuşma içeriklerinden ve bağlantılı olduğu şahıslar göz önüne alınarak uzun soluklu çalışmalar sonucunda tespit edilebilir. Bu durum gizliliğe çok önem veren örgütler söz konusu olduğunda çok zor bazen de imkânsız olmaktadır.
14) Büfe ve ankesörlerden yapılan ardışık aramalardan teknik olarak ne kast edilmektedir?
Ardışık arama matematiksel olarak bakıldığında belli bir kural çerçevesinde yapılan aramalardır. Mesela 4 günde bir arama, her Pazar arama, her ayın belli günlerinde arama yada mesajlaşma gibi belli bir kural çerçevesinde yapılır. Onun dışında yapılan aramalarda sabit bir kural olmadığı için kontrolsüzce ve birden yapılan aramalara rastgele(random) arama denilebilir. Burada kast edilen ardışık arama sabit bir numara ile diğer numaraya bir çağrı girişimi(“0(sıfır)” saniye) veya görüşmenin peşinden tekrar tekrar aranması kastediliyor şeklinde gözüken bir durum mevcut gözükmektedir.
15) Bir aramanın ardışık olarak kabul edilebilmesi için iki arama arasındaki makul süre teknik olarak hangi limitler içerisinde olmalıdır?
Tanıma göre ardışık arama tanımı sabit bir numaradan bir sivil imamın sorumluluğu altındaki askerleri peş peşe araması şeklinde anlatılıyor. Tabi bu bir bakış açısı. Buradaki süre soruşturma yapan birimlerin kendi tanımladıkları bir süre. Yoksa böyle bir süre mevcut değil. Yani burada iki arama arasındaki makul sürenin bir standartı mevcut değil.
16) Ülkemizde "0 (sıfır) saniye" süreli arama kayıtları tutulmakta mıdır? Tutulmakta ise hangi tarihten bu yana tutulmaktadır?
TİB ve BTK nın tuttuğu HTS kayıtlarında “0(sıfır)” saniye kayıtları sadece
-mesaj aldı ve mesaj attı olarak
-SABİT TELEFON GÖRÜŞME SORGU SONUÇLARI’nda çağrı girişimi olarak
-STH (Sabit Telekomünikasyon Hizmetleri) işletmecileri tarafından üretilen kayıtlarda başarısız şeklinde veya mesaj ise başarılı şeklinde,
-ULUSLARARASI GÖRÜŞME SORGU SONUÇLARI kayıtlarında çağrı girişimi olarak
Tutulmaktadır. Ayrıca operatörlerin kendi abonelerine verdiği kullanım detayını gösterir tablolarda “0(sıfır)” saniyelik çağrı girişimi şeklinde kayıtların olduğu kayıtlar mevcuttur. Ne zamandan beri tutulduğu BTK veya Operatör yetkililiklerince bilinebilecek bir durumdur.
17) Sabit hattan bir arama bitmeden bir başka aramanın başlaması mümkün müdür?
Analog sistemlerde Sabit bir numaradan arama bitmeden başka bir aramaya başlanması kullanılan altyapı IP tabanlı bir sistem değilse mümkün değildir. Eğer VOIP altyapısı varsa ve telefonda desteklerse IP telefonlarla, PSTN (Genel Anahtarlı Telefon Ağı) telefonlarla yapılamayan çok katılımcılı telefon görüşmesi (telekonferans) yapılabilir.( https://bidb.itu.edu.tr/seyir-defteri/blog/2013/09/07/voip )
18) Aramalarda IMEI ya da IMEI dışında telefon kimlik bilgisi içeren bir numara GSM tarafından kayda alınıyor mu? Bu bilgiler çıkarılabilir mi?
BTK kayıtlarında telefonlara ait İMEİ numarası ile birlikte kullanılan cihaz akıllı telefon şeklindeyse MAC numarası kayıtları tutulmaktadır. Bu bilgiler adli kurumlar vasıtasıyla BTK dan talep ile istenebilir.